Köklü bir geçmisi olan Torbali’nin adinin nereden geldigi hep tartisiladursun ilçedeki bazi köy ve mahalle adlarinin geçmisi oldukça ilginç. Pamukyazi’nin eski adinin Arapçi, Yeniköy’ün Hamidiye oldugunu biliyor muydunuz?

Gerek Metropolis gibi dünya çapinda bir tarihi zenginlige ev sahipligi yapmasi gerekse de günümüzdeki potansiyeli ile ünlenen Torbali’nin geçmisi mahalle ve köy adlarinda da kendini gösteriyor. Afrika’dan çiftlikte çalistirilmak üzere getirtilen Arap göçmenlerin ilk sakinleri oldugu Torbali’da yer isimleri de o günleri çagristiriyor. Ikinci Abdülhamit zamaninda kurulan bir Osmanli sehri olan Torbali, oldukça zengin bir tarihi geçmise sahip. Sultan Abdülhamit’in Baltaci Dimyos adli bir Rum’dan satin aldigi çiftlik arazileri üzerine kurulan Torbali’ya ilk yerlesenlerin çiftlikte çalistirilmak üzere, padisah tarafindan getirtilen Afrikali zenci göçmenler oldugu biliniyor. Dolayisiyla birçok belde, köy veya mahalle bu dönemde kurulmustur. Fakat Torbali, Metropolis antik kentinden dolayi Rumlarla, Yunanlilarla alakali bir yerlesim yeri olarak düsünülüp Ikinci Abdülhamit ile olan baglantisi üzerinde pek fazla durulmayan bir bölge. Yer adlari da genellikle Türkçe. Birçok köy veya belde adi anlami bilinmedigi için Rumca zannedilerek sonralari degistirilmis durumda.

 ADINI OVADAN ALDI

Özbey yakinlarindaki Uyuzdere’nin dogru adi Oguz Deresi’dir. Bu vadide yakin zamana kadar “yörük” asiretlerinin yasadigi bilinmektedir. Oguz denmesi bundandir. Kelime, halkin dilinde degisime ugramis ve hiç ilgisi olmadigi halde Uyuzdere olmustur. Pamukyazi ve Yazibasi beldelerindeki “yazi” Türkçe bir kelimedir ve “ova” anlamindadir. Yine orta yas ve üzerindekiler de bilir, Egerci köyünün eski adi Kozloba’dir. Kozloba, Rumca zannedilerek degistirilmis. Bu kelime, “kozlu ova” kelimelerinin halkin dilinde degisime ugramis biçimidir. Koz, Türkçe bir kelimedir ve “ceviz” anlamina gelmektedir. Kozlu ova, cevizli ova demektir. Nitekim Saglik köyü yakinlarinda “Koz Pinar” mevkii de vardir, yani cevizli pinar…

 PADISAH’IN KIZININ ADI VERILDI

Pamukyazi’nin eski adi bilindigi gibi Arapçi’dir. Bu köyün kurucusu, Ikinci Abdülhamit’tir. Köye ilk yerlesenler de Afrika’dan çiftlikte çalistirilmak üzere getirtilen Arap göçmenlerdir. Içlerinde Abdülhamit’in de deger verdigi bir “Arap Seyh” vardir. O yüzden bu köye, ”Arap seyhin köyü” anlaminda “Arap Seyh, Arapsih ve sonralari Arapçi” denmistir. Subasi’daki “su” kelimesi, eski metinlerde “sü” biçimindedir ve asker demektir. Subasi’da, kurulusu çok eski olan Jandarma Karakolu’nun komutanina “Subasi” (Sübasi) denildigi için belde bu adla anilmistir. Sehitler köyünün eski adi Mashat’tir. Mashat veya meshed, Arapçada sehitlik anlamindadir. Özbey, Yeniköy ve Ahmetli köyleri Abdülhamit döneminde kurulmustur. Bu köylerin eski ya da ilk adlari Hamidiye, Ahmediye’dir. Padisah’in kizinin adi oldugu için Subasi yakinlarindaki köye “Naime” denilmistir.