45 bin dekar arazide üretilen 30 bin ton kurutulmus domates, güneste kurutulduktan sonra Torbali’da sektörün önemli fabrikalarinda islenip Avrupa, Kanada, Isviçre ve Amerika’ya ihraç ediliyor.

Tarim ile sanayinin harmanlandigiTorbali, dünyaya kurutulmus domates ile açilmaya basladi. Bir zamanlar pamuk cenneti olan, fakat fiyatlarin düsmesi ile domatese yönelen çiftçilerin yüzünü Avrupali tüketicilerin kuru domates tercihi güldürdü. Yilda 45 bin dekar domatesin ekildigi Torbali’da bir yanda dev salça fabrikalari bir yanda büyük kurutmalik seralariile adeta ‘domates zenginligi’ yasaniyor. Iç piyasada henüz kesfedilmeyen fakat yurt disinda genellikle meze ve pizza malzemesiolarak kullanilan kuru domates, Torbali ovasini yurt disina açti. Kurutulmus domatesler, Avrupa, Kanada ve Amerika gibi ülkelerde genellikle pizza malzemesi ve meze olarak kullaniliyor. Torbali’da 30 bin ton domatesin kurutulup ilçedeki fabrikalarda islendigini söyleyen Torbali Ticaret Odasi (TTO) Baskani Abdulvahap Olgun “Ulke sanayisinde önemli bir yer tutan ilçemiz tarimsal üretim ve pazarlama açisindan da önemli bir potansiyele sahip. Son yillarda ilçemizde çok sayida kurutulmus domates islemesi yapan fabrika faaliyete geçti. Bu isletmeler tarima dayali sanayiyi gelistiriyor” dedi.

IKLIM UYGUN

Türkiye’de domateslerin çok büyük kismi güneste kurutuluyor. Torbali, domates üretiminde söz sahibi ilçelerin basinda geliyor. Iklim sartlarinin uygun olmasi sebebiyle domateslerin bir kismi kurutuluyor ve ihraç ediliyor. Ilçedeki salça fabrikalari, ovadan aldiklari domateslerden ürettikleri salçalari yurt içi ve yurt disi piyasasina satarken, kurutma yapan firmalar da günesin altinda kuruttuklari domatesleri dünyanin dört bir yanina gönderiyor. Domates piyasasi günden güne büyürken,BT Food, Seven Food, VSM Gida,Bapa Gida, Oylum Gida ve Özpariltilar gibi firmalar basta olmak üzere birçok fabrika, kurutmalik domates islemesi yapiyor. Kamyonlarla seralara gelen domatesler, isçiler tarafindan ikiye bölünüp günesin altinda kurumaya birakiliyor. 5 gün boyunca kavurucu günesin altinda kalan domatesler, sik sik ilaçlanarak steril hale getiriliyor. Iyice kuruyan domatesler, daha sonra toplanip fabrikaya getiriliyor. Burada ayristirilan domatesler paketlendikten sonra, anlasmali firmalar araciligiyla yurtdisi pazarinda satisa sunuluyor. Kurutma ve paketleme dahil tüm islemler 1 ay sürüyor.

PAZARLAMASI KOLAY

Yillarca tüccarlarla fiyat ve pazarlama sorunu yasayan üreticininkurutmalik domatesi satmasi çok kolay. Ihracatçi firmalar ile üreticiler arasinda sözlesme yapilarak ekim gerçeklestiriliyor. Bu yüzden de pazar sorunu yasanmiyor. Ureticiler, sözlesmede belirtilen miktardaki ürünlerini tarlalardan toplayip isledikten sonra güneste kurutuyor. Daha sonra da bunlar anlasmali isletmelere götürülüp, hijyenik ortamda vakumlanip paketlenip Avrupa ve Amerika’ya ihraç ediliyor.

Torbali’nin önde gelen kurutulmus domates isletmelerinden olan BT Food yilda 600 ton ürünü yurt disina gönderiyor. Avrupa ülkeleri, Kanada ve Amerika’ya kurutulmus domates ihraç eden firmada kurutma islemi yaklasik 1 ay sürüyor. 10 yildir bu sektörde oldugunu, ilginin her yil biraz daha artigini söyleyen firma sahibi Bülent Tansug, “Ihracat miktarimiz her yil artiyor. Avrupali kuru domatesi genelde salata, meze ve pizzalarda kullaniyor. Bizde fazla bilinmeyen ama diger yurt disinda çok tutulan kurutulmus domates iyi bir ihraç ürünü oldu. Ilgiden memnunuz. Gelismekte olan bir sektörün içerisindeyiz. Ilerleyen yillarda iç piyasada da kurutulmus domatesin yayginlasacagini düsünüyorum” dedi.

Olgun: Tarima dayali sanayi gelisiyor

TURKIYE’DE çok fazla tüketilmeyen kurutulmus domates, dünyanin birçok ülkesinde büyük ilgi görüyor. Torbali’da her yil yaklasik 30 bin ton kurutulmus domates, Avrupa’nin tamamina, Amerika, Kanada, Avusturya, Brezilya, Polonya ve Isviçre gibi ülkelere ihraç ediliyor. Torbali Ticaret Odasi Baskani Baskani Abdulvahap Olgun, “Ulke sanayisinde önemli bir yer tutan Torbali, tarimsal üretim ve pazarlama açisindan da önemli bir potansiyele sahiptir. Ilçemizde son yillarda tarima dayali sanayi anlaminda hareketli bir pazar olustu. Torbali ovasindaki çiftçilerimiz yetistirdigi domatesi kurutarak Avrupa ülkelerine ihraç etmeye basladi. Bölgemizin ikliminin domates kurutmaya gayet uygun olmasi çiftçilerimiz için avantaj olusturuyor. Ovamizda büyük bir itina ile kurutulan ürünlerimiz Izmir’deki büyük ihracat firmalari araciligi ile Avrupa kitasinin yani sira Amerika ve Avustralya kitasindaki ülkelere de ihraç ediliyor.” seklinde konustu.