Yerel tarihçi Yasin Kayis, yaptigi arastirmalar sonrasinda ilçenin ilk belediye baskani olarak bilinen Mir’at Bey’in, padisahin kisisel servetini kontrol eden müdür oldugu ögrenildi.

ADI Muratbey Mahallesi’ne verilen Mir’at Bey, herkes tarafindan ilçenin ilk Belediye Baskani olarak biliniyor. Hatta Mir’at Bey’in fotografi da Belediye Binasi’nda, “Görev Yapmis Belediye Baskanlari” kösesinde ilk sirada bulunuyor. Herkes tarafindan dogru olarak bilinen bu bilginin, 3 yillik arastirmanin sonucunda yanlis oldugu ortaya çikti. Yerel tarihçi ve arastirmaci Yasin Kayis’in Osmanli arsivi ve Aydin Salnameleri’nde gerçeklestirdigi arastirmalar sonucunda, Torbali’nin ilk belediye baskani olarak bilinen Mir’at Bey’in ise Padisah II. Abdülhamit tarafindan kisisel servetini kontrol etmesi için Ege Bölgesi’nde görevlendirilen bir müdür oldugu ortaya çikti. Mir’at Bey’in görev süresi boyunca Torbali’ya sayisiz okul ve cami yaptirdigi ögrenildi.

 ISMI DE YANLIS BILINIYOR

Gerçek adinin da “Mehmet Mir’at Bey” oldugu ögrenilen nami diger Murat Bey, dönemin padisahina bagli olarak Ege Bölgesi’nde Emlak-i Hümayun Müdürlügü yapmis. Emlak-i Hümayun Müdürü olarak, padisahin Ege Bölgesi’ndeki mallarini korumak ve yönetmek amaciyla 1887 yilinda padisah tarafindan bizzat Ankara’dan atanan Murat Bey, bölgede 1900 yilina kadar görev yapmis. Görev yaptigi yillarda Torbali’ya ayri bir önem vermis olan Mehmet Mir’at Bey, ilçeyi adeta ihya etmis. Ege Bölgesi’nde görev yaptigi süreç içerisinde Torbali’ya sayisiz yatirimlar yapan ve ilçenin gelisimine büyük katkilar sunan Mirat Bey, tüm ilçede çalismalar sürdürerek birçok imar planina imza atmis. Bölgeye; okullar, cami, çesme, havuz ve hipodrom binasinin kurulmasina saglayan Murat Bey, görevde kaldigi 13 yil boyunca ilçeyi adeta yatirima bogmus.

 O DÖNEM BELEDIYE DE YOKTU

13 yil boyunca Ege Bölgesi’nde birbirinden önemli çalismalara imza atan Mehmet Mir’at Bey’in yerine 1900 yilinda Galip Bey atandi. Mehmet Mir’at Bey’in belediye baskani olmadigina dair en kesin kanit ise, görev yaptigi tarihlerde bölgede belediyenin bulunmamasi. 1893 yilinda Tepeköy’ de düzenlenmesine vesile oldugu at yarislariyla Torbali’yi tüm Ege’nin cazibe merkezi haline getiren Mir’at Bey, var gücüyle bölge halkinin kalkinmasi için mücadele vermis. Torbali’ya verdigi hizmetlerle o dönem çok sevilen ve saygi duyulan Mehmet Mir’at Bey’in ismi, bugün Muratbey Mahallesi’nde yasatiliyor. 1950 yilinda adi bir mahalleye verilen Mir’at Bey, halen Murat Bey olarak bilinmekte.

 PADISAH SORUSTURMA AÇTI

Ilçeye birçok hizmet veren bu kisinin, 1993 yilinda sorusturma geçirdigini söyleyen Yasin Kayis: “O yillarda köy olan Egerci’ye göçmenler yerlesmis. Bazi vatandaslar ise hazine arazilerini göçmenlere satmis. Padisah, arazilerini devralma girisiminde bulununca, vatandas ile arasinda arazi anlasmazligi ortaya çikmis. Bu nedenle padisah tarafindan da Mehmet Mir’at Bey’e sorusturma açildi. Mir’at Bey, Torbali için büyük bir sans. Ilçeye çok emekleri geçti ve birbirinden önemli yatirimlara imza atti” diye konustu.

GÖKHAN YALKALK