Türk Kültürü’nün bir parçasi olan kalaycilik artik bitme noktasina geldi. 30 yildir kalaycilik yapan Mustafa Uysal, 3 nesildir yaptiklari meslegi, esiyle sokak sokak gezerek yasatmaya çalisiyor.

TORBALI merkez olmak üzere mahalle mahalle gezerek geçimini saglayan kalayci Mustafa Uysal ve ailesi, gelisen teknolojiye karsi meslegini ayakta tutmak için direniyor. Yüzyillardir Türk Kültürü’nün bir parçasi olarak bilinen kalaycilik, günümüzde yok olma tehlikesiyle karsi karsiya. Kalaycilik mesleginin son temsilcilerinden olan Uysal ailesi, geçimini bu isle sagliyor. 3 nesildir kalaycilik yaptiklarini söyleyen Mustafa Usta, vatandaslarin artik eskisi gibi kalaylamaya ilgi göstermediklerini belirtti. 30 yillik kalayci ustasi Mustafa Uysal, kalaycilik mesleginin bitmeye yüz tuttugunu ifade etti. Uysal, bakirin insan sagligina zararinin olmamasina karsin günümüzde pek ragbet görmedigini kaydederek, “30 yildir kalaycilik yapiyorum. Bu meslekten ailemi geçindiriyorum. Bu meslek bitiyor. Bizden sonra yetismis olan kimse yok” dedi.

NESILLER BOYU KALAYCI

Bir zamanlarin gözde meslegi olan bakir ve kalaycilik teknolojinin karsisinda tarihe karisiyor. Yillar boyunca mutfaklarin vazgeçilmez aletleri, raflardan hiç düsürülmeyen bakir sahanlar, masrapalar, su tasinan kovalar, bakraçlar simdi birer tarihi sanat eseri olarak evlerin bir kösesinde sadece süs esyalari olarak yer tutuyor. Bakirdan yapilan malzemelerin yerini çelik, porselen, plastik, çinko ve cam gibi daha ucuz ve kullanisli kap kaçaklar aliyor. Bakirciligin ustalarini yetistiren Maras, Antep gibi illerde oldugu gibi Torbali’da da bu meslegi icra edenlerin sayisi gün geçtikçe azaliyor. Nesillerdir geçimini kalaycilikla saglayan ailenin son temsilcilerinden Mustafa Uysal, mesleginin tarihe karisan ugraslardan biri olmasinin üzüntüsünü yasiyor. 30 yildir kalaycilik yapan Uysal, meslegini babasindan ögrenmis. Babasinin da bu meslegi dedesinden ögrendigini ifade eden Mustafa Usta: “Isimi bir dükkanda degil, ailecek sokak sokak gezerek yapiyoruz. Insanlarin ayagina gidiyoruz” dedi.

 SAGLIK IÇIN KALAY

8 yasindan beri kalaycilik yapan Mustafa Uysal, bu isi yapanlarin sayisinin her geçen gün biraz daha azaldigini söyledi. Bakir kaplari önce tuz ruhuyla ardindan da kumla temizledigini belirten 38 yasindaki Uysal, kum dökme isleminin ardindan bu esyalari nisadir ve eritilmis kalayla birlikte odun atesinde kalayladigini anlatiyor. Uysal ayrica bir bakir kabin zehirlenmeye yol açmamasi için en azindan yilda bir defa kalaylanmasi uyarisinda bulundu. Bakir kaplarin kullaniminin azalmasiyla bu esyalari kalaylattirmaya gelenlerinde azaldigini ifade eden Mustafa Usta: “Babam kalaycilik yaparak ailemizi geçindirdi. Ben de bu meslegin içinde büyüdüm ve ailemi bu sekilde geçindiriyorum. Bakir kaplar, diger ürünlere göre daha saglikli. Bakir kaplar, insan sagligi açisindan alüminyum ve diger metallerden yapilmis kaplara göre daha saglikli olmasina ragmen tercih edilmiyor. Kültürümüz ve sagligimiz için bakir kaplarin kullaniminin artmasi lazim” seklinde konustu.

GÖKHAN YALKALK