12 soruda oy kullanma rehberi

SORU: Sandığa giderken yanımda nelerin bulunması gerekiyor?
CEVAP: Seçmen bilgi kartı ve üzerinde TC kimlik numaranız bulunan resmi kimlik belgesi.

SORU: Seçmen bilgi kartı olmadan oy kullanabilir miyim?
CEVAP: Kullanabilirsiniz. Geçerli bir resmi kimlik kartınızın bulunması oy kullanmanız için yeterli.

SORU: Geçerli kimlik kartı nedir?
CEVAP: Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı, nüfus cüzdanı, geçici kimlik belgesi, resmi dairelerce verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, sürücü belgesi, hakim ve savcılar ile yüksek yargı organı mensuplarına verilen mesleki kimlik kartı, avukat, noter ve askeri kimlik kartı gibi kimliğini tereddütsüz ortaya koyan resimli, resmi nitelikteki belgeler.

SORU: Nerede oy kullanacağım?
CEVAP: Bu bilgi, seçmen kartlarınızın üzerinde yazılı. Seçmen kartınızı kaybettiyseniz veya ulaşmadıysa, YSK'nın www.ysk. gov.tr internet sitesindeki 'seçmen portalı' bölümünden, veya 'e-Devlet kapısı'ndan nerede oy kullanacağınızı öğrenebilirsiniz.

SORU: Cep telefonu ile oy kabinine girebilir miyim?
CEVAP: Cep telefonu, fotoğraf veya film makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazlarla oy verme yerine girilmesi yasak ve cezası var. Bu tür cihazların oy verme işlemi bittikten sonra iade edilmek üzere sandık kuruluna bırakılması gerekiyor.

SORU: Nasıl bir oy pusulasıyla oy kullanacağım?
CEVAP: Sandık kurulu size bir zarf ve bir tarafı beyaz bir tarafı kahverengi bir oy pusulası verecek. Oy pusulasını aldığınızda arkasında Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) mührünün bulunup bulunmadığını kontrol etmeniz gerekiyor. YSK mührü olmayan pusulalarla oy kullanılırsa geçersiz olacak.

SORU: Oy verme sırasında nasıl bir mühür kullanılacak?
CEVAP: Özellikle ilk kez oy kullanacak olanlar sandık başına gittiklerinde referandum propagandaları sırasında gördüklerinden farklı bir mühürle karşılaşacaklar. Oy mührü tahta veya metal saplı bir mühür değil. Yaylı ve kendi içinde dönerek mürekkebi alan ve basıldığında 'evet' veya 'hayır' değil, 'tercih' yazan bir mühür.

SORU: Tercih mührünü nereye basmam gerekir, 'evet' veya 'hayır' yazılarının üstünebasarsam oyum geçersiz olur mu?
CEVAP: Kısa süre öncesinde sosyal medyada, 'mührü evet veya hayır yazısının tam üzerine basarsanız oyunuz geçersiz olur' şeklinde yanıltıcı bilgiler yayıldı. Tercih mührünü 'evet' için oy pusulasının beyaz renkli bölümün herhangi bir yerine, 'hayır' içinse kahverengi bölümünün herhangi bir yerine basmanız yeterli. Mührün yazıların üstüne gelip gelmemesi hiç önem taşımıyor.

SORU: O pusulasını katlayıp zarfa koyarken 'tercih' mührünün mürekkebi karşı tarafa yansırsa oyum geçersiz olur mu?
CEVAP: Oy verme sırasında kullanılacak mühür kaşesindeki mürekkep hızla kuruyabiliyor bu nedenle katlandığında karşı tarafa yansıma olması çok mümkün görünmüyor. Yansısa bile sandık kurullarındaki görevliler bu konuda eğitildiklerinden neyin gerçek mühür izi neyin yansıma olduğunu ayırt edebiliyor. Ancak yine de bu tartışmalara meydan vermemek için mührün kurumasını 2-3 saniye beklemekte ve pusulayı mühür dışa gelecek şekilde katlayarak zarfa koymanızda fayda var.

SORU: Oyum hangi durumlarda geçersiz olur?
CEVAP: – 'Tercih' mührü 'evet' veya 'hayır'dan hangisini seçtiğiniz konusunda sandık kurulunda tereddüt yaratacak ölçüde, iki bölgenin ortasına vurursanız.
– Pusulanın üzerine imza veya herhangi bir karalama gibi bir işaret yaparsanız, pusulanın kenarını o oyu sizin verdiğinizi gösterecek şekilde kasten yırtarsanız.
– Pusulayı olması gerektiği gibi hazırladığınız halde, zarfın içine o oyun siz tarafından kullanıldığını gösterir bir kağıt veya bez veya başka bir cisim koyarsanız.

SORU: Engelliyim, bana yardımcı olunacak mı?
CEVAP: Görme engelliler; felçliler, elleri eksik olanlar veya bu gibi bedeni engelli açıkça belli olanlar o seçim çevresi seçmeni olan ve o sırada sandık alanında bulunan akrabalarından birinin, akrabası yoksa diğer herhangi bir seçmenin yardımı ile oylarını kullanabilirler. Bir seçmen birden fazla engelli seçmene yardım edemez.

Ersan ATAR