Bilinçsiz sulama verimli ovayi bitirir

Son yillarda yapilan bilinçsiz sulama, ovada kirmizi alarm verilmesine neden oldu. Ziraat Mühendisi Bülent Küçük, yanlis sulamanin devam etmesi hâlinde verimli topraklarin yok olacagi uyarisinda bulundu.

VERIMLI topraklariyla her dönem dikkatleri üzerine çeken Torbali Ovasi için alarm zilleri çalmaya basladi. 300 bin dekarlik alanda tarimciligin yapildigi ilçede, yillardir süregelen vahsi sulama hem yer alti sularinin azalmasina hem de topragin veriminin kaybolmasina neden oldu. Pamukyazi Mahallesi’nde hizmet veren Hasanogullari Tarim bünyesinde kurulan Sulama Sistemleri hizmeti ile ovada daha bilinçli bir sulama yapilmasi hedefleniyor. Sulama Sistemleri Sorumlusu Ziraat Mühendisi Bülent Küçük, bilinçsiz sulamanin, öncelikle topragin, bitkinin ve son olarak da çiftçinin düsmani oldugunu belirtti. Söke Ovasi’nda 1970’li yillarda yapilan vahsi sulama sonrasinda 1990’yillara gelindiginde verimde yüzde 50’lere varan düsüsler yasandigini kaydeden Küçük: “Eger, önlem alinmazsa Söke’de yasanan büyük verim kaybinin aynisi Torbali’da da yasanir” dedi.

‘BITKIYE IHTIYAÇ DUYDUGU SUYU VERIN’

Damlama, yagmurlama, terleme, toprak alti gibi birçok sulama çesidinin oldugunu dile getiren Bülent Küçük, 20 yili askin bir süredir sulama konusunda hizmet verdigini kaydetti. Firma olarak sulama sistemleri hizmetini geçtigimiz yil baslattiklarini ifade eden Küçük, bu yil daha kapsamli bir hizmet sunacaklarini söyledi. Her türlü sulama sistemini, proje asamasindan taahhüt asamasina kadar yapan Hasanogullari Tarim, bu yil ovanin büyük bir bölümünde bilinçli sulamaya geçilmesini hedefliyor. Sulamanin, topraktan sonra tarimin ikinci derecede önem arz eden konusu oldugunu ifade eden Bülent Küçük: “Eger bilinçli bir sulama yapilmazsa, sebze veya meyveler topraktaki hiçbir besini alamaz. Iyi bir sulama ile topraktaki mineraller bitkide hayat bulur. Firma olarak yaptigimiz projelerde, bitkilerin topraktaki besinleri alabilecegi sekilde sulanmasini sagliyoruz. Çünkü her bitkinin ihtiyaci olan bir su miktari var. Bitki ihtiyaç fazlasi suyu kullanmaz. Bu da verim ve kalite kaybina neden olur. Topragi ne fazla ne de az sulamaliyiz. Ihtiyaç miktarina göre sulama yapilmali” diye konustu.

TORBALI, SÖKE’YE DÖNUSMESIN

Kaliteli bir sulama için, dogru sulama sisteminin belirlenmesi, en ekonomik ve verimli projenin üretilmesi ve buna uygun olarak da malzeme seçimi yapip dogru montajin uygulanmasi gerektigini söyleyen Bülent Küçük: “Bunlarda bir tanesi dahi eksik olsa, o sulamadan yeteri kadar verim alamayiz. Hepsi birbiriyle baglantilidir. Dogru sulama ile yüzde 35 ila yüzde 70 arasinda verim artisi olur. Yani, üretici 100 TL gelir elde edecek iken bu 135 ila 170 TL’ye kadar yükselir. Mevcut topragin sonraki yillarda olusabilecek kimyasal, fiziksel ve yapisal faktörlerine de olumlu yönde kismen etki yapiyor. Vahsi sulama ise tam tersine topragi öldürür. Söke Ovasi’nda 1970’li yillarda sulu tarima geçildi. Çiftçi yillarca vahsi sulama yapti. 1990’li yillara geldigimizde ise verim ve kalite kaybinda yüzde 50’ye varan düsüsler oldu. Örnegin ilk yillarda dekarda 500-600 kg pamuk elde edilirken, daha sonra bu rakam 300-350 kg’a kadar düstü. Toprak tuzlandi, yapisi degisti ve mineraller alt tabakalara dogru yikandi” seklinde konustu.

DOGRU SULAMA VERIMI ARTTIRIR

5 yildir Torbali Ovasi’ni izledigini ve bölgede verimin oldukça yüksek oldugunu dile getiren Bülent Küçük: “Buna ragmen ovanin büyük bir kisminda bilinçsiz sulama var. Bazi bölgelerde yer yer verim kaybi da yasaniyor. Bugün bir dönüm tarladan 8-10 ton domates aliniyor. Bilinçsiz sulama devam ederse bu rakam 15 yil sonra 6 tona kadar düser. Ancak damlama veya basla bir sulama sistemi ile elde edilen domates miktari 11-13 ton, bitki besleme, toprak isleme, gübreleme ve ilaçlama da dogru yapilirsa 1-2 yilda 15 tona kadar yükselir. Israil’de çöl topraklarinda açik alanda 20-30 ton ürün elde ediliyor. Uretici önlem almazsa, Torbali ‘Tarim Kenti’ kimligini kaybeder” dedi. Küçük, sulama sistemi uygulamak isteyen üreticinin sulama sezonu gelmeden önce gerekli basvurulari yapmasi gerektigini belirterek: “Sulama çok ciddi bir istir. Çiftçi sezona hazir olmali ve dersini iyi çalismali. Firma olarak, sulama sistemi kurduktan sonra da her türlü teknik destegi veriyoruz” diyerek sözlerini noktaladi.GÖKHAN YALKALK