Bizde adet böyleymis

Kent Arsivi kayitlarina bakildiginda söz kesme, nisan, nikâh ve dügün geleneklerinin bir bölümünde ilçede ciddi degisimler yasandigi görülüyor. Torbali'da ortalama 30 yil öncesine kadar dügünlerde oldukça renkli anlar yasaniyormus.   SÖZCUK anlamiyla “Dügün”, genellikle “evlenme töreni” ve bu tören sirasindaki “senlikler”i kapsar. Türk geleneginde erkek çocugun “sünnet” töreni de dügün gibi algilanirsa da, buradaki “dügün” [&hellip]

Bizde adet böyleymis

Kent Arsivi kayitlarina bakildiginda söz kesme, nisan, nikâh ve dügün geleneklerinin bir bölümünde ilçede ciddi degisimler yasandigi görülüyor. Torbali’da ortalama 30 yil öncesine kadar dügünlerde oldukça renkli anlar yasaniyormus.

 

SÖZCUK anlamiyla “Dügün”, genellikle “evlenme töreni” ve bu tören sirasindaki “senlikler”i kapsar. Türk geleneginde erkek çocugun “sünnet” töreni de dügün gibi algilanirsa da, buradaki “dügün” sözcügü bir bakima anlami daraltilarak yalnizca “senlikleri kapsamaktadir. Anadolu’nun pek çok yerinde oldugu gibi, Torbali’da da dügün töreni bir süreç niteligindedir. Çagdas dönemde toplumsal yasam biçemi ve geleneklerde birtakim önemli degisiklikler olmasina karsin, ülke genelinde ve Torbali’da, özellikle orta ve dar gelirli gruplarda söz kesme, nisan, nikâh ve dügün geleneklerinin bir bölümünde süreklilik söz konusu. Asil önemli fark, nisan ve dügün eglencelerinde gözlenen degismelerdir. Günümüzde ilçede dügünler belli bir rutin üzerine olurken, geçmiste çok renkli oldugu Torbali Belediyesi Kent Arsivi’nin kayitlarinda ortaya çikiyor. Torbali’da ortalama 30 yil öncesine kadar dügünlerde oldukça renkli anlar yasaniyormus. Iste onlardan bazilari:

 

ISTE MERASIM ADETLERIMIZ:

Kiz Isteme: Kiz isteme için özel bir gün sart olmasa da pazartesi ve cuma günleri tercih edilirdi. Erkek tarafi ailenin büyükleriyle, kiz evinin kapisini çalar “Allah’in emri, peygamberin kavliyle”, geline talip olurdu. Özellikle köylerde, kiz isteme çogu zaman köy ögretmeninin “gayri resmi” göreviydi.

Bazi köylerde nisanli kizin, nisanlisiyla görülmesi ayip karsilanirdi. Bu yüzden çesme, tarla gibi yerlerde nisanlisini gören kiz kaçarak hemen oradan uzaklasir, kimi zaman bu kaçis eve kadar sürerdi.

Yanik Günü: Nisanin ardindan kiz evinin oglan evine hediye götürmesi âdetti. Yanik gününde kiz tarafinin yakinlari, damat ve yakinlari için selelere hediyeler koyar (Fanila, esarp, havlu, mendil vb), selelerin üzeri nakisli örtülerle kapatilir ve damat evine konvoy halinde gidilirdi.

Koç Götürme: Erkek evinin kurban bayraminda kiz evine kurbanlik koç götürmesi âdetti. Erkek tarafi gücüne göre kurbanlik koçu çesitli kumaslarla süsler; koçun boynuzuna altin lira-bilezik- kolye gibi hediyeler takilirdi. Boynuzlarinada elma yada turunç gillerden birkaç meyve koyulurdu.

Salincak: Kina gecesinden önce köyün belli bir yerine salincak kurulur, gelin ve arkadaslari bu salincaga sirayla bindirilirdi. Sallanan kiza sevdigi kisi sorulur, salincaktaki kiz söyleyinceye kadar salincaktan indirilmezdi.

Seker Kirma: Kina yakilmasindan sonra gelinin üzerine kirmizi bir örtü örtülür, basinin üzerinde bir tepsi tutularak seker kirilirdi. Havanlarla kirilan sekerler davetlilere dagitilir, bu sekerin gelinle damadini agiz tatli, mutluluk kaynagi olacagina inanilirdi.