Kuraklık riskini projeye döktü!
Yüzde 43,7’lik nüfus artış hızıyla İzmir’in en çok göç alan ilçeleri arasında gösterilen Torbalı’da, lise öğrencilerinin hazırladığı bir çalışmaya göre, nüfus çoğunluğuna paralel olarak yaygınlaşan betonlaşmanın aynı zamanda ilçede kuraklık riskini de artırdığı sonucuna varıldı
TÜM Dünya’da hiç kuşkusuz 21’inci yüzyılın en önemli sorunu küresel iklim değişikliği. Buna bağlı olarak Torbalı’da da, sıcaklık seviyelerinde ciddi bir yükselme ve yağışlarda da benzer bir düşüş yaşanıyor. Özellikle son yıllarda sanayi ve tarıma dayalı göçe bağlı olarak İzmir’in nüfus oranlarında hızlı büyüyen ve gelişen ilçeleri arasında ilk sıralarda yer alan Torbalı’da, nüfus artışına paralel olarak şehirleşmede de yaygınlaşma eğilimi gösteriliyor. Bu yaygınlaşma, kentsel ısı adası verilen klimatolojik bir etki yaratırken, Atatürk Anadolu Lisesi öğrenci ve öğretmenlerinin yaptığı incelemelerde Torbalı’nın sıcaklık değerlerinde İlkbahar ve Sonbahar dönemlerinde ortalama 2 derecelik bir artış ve yağış değerlerinde düşüş yaşandığı ortaya çıktı.
ÖNÜNE GEÇİLMİYOR
Gün geçtikçe büyüyen ve gelişen ilçede betonlaşma daha da yaygınlaşırken, betonlaşmayla birlikte yolların asfaltlanması ve yeşil alanların bir bir yok olması, Torbalı’yı iklim açısından da oldukça etkilediği anlaşıldı. Bu kapsamda sıcaklık artışıyla birlikte bağıl nem oranının azaldığı ilçede, beklenilen yağışlar da bir türlü gerçekleşmeyince, ilçede kural tehlikesi sık sık baş gösteriyor. Yer altı su seviyesinin giderek azalmasına yol açan bu durum, ilçede olası yaşabilecek tehlikeleri günyüzüne çıkarırken, Atatürk Anadolu Lisesi’nde Müdür Yardımcısı olarak görev yapan Osman Onuk danışmanlığında lise öğrencisi Merve Kavak tarafından bu sorun, 4006 TUBİTAK projesinde de geniş yer aldı. Şehirleşmenin kaçınılmaz bir olgu olarak gösterildiği ‘Torbalı’da Betonlaşma’ isimli projede, şehirleşmenin önüne geçmenin mümkün olmadığının altı çizildi.
TEHLİKE ÇANLARI ÇALIYOR
Bu tehlikeyi bertaraf edebilecek bir çözüm önerisinin yer aldığı projede, şehir planlarının yapılması sırasında arazi yapısını, hakim rüzgar yapısının göz önünde bulundurulması gerektiği belirtildi. Binalara ruhsat verilirken, yeşil çatı uygulamasının yanı sıra bina sarıcı bitkilerin kullanımını teşvik edici ve hatta zorlayıcı kuralların hayata geçirilmesinin zorunlu kılınmasına zemin hazırlayan projede, yeşil alanlar ve park alanlarının artırılması, fosil yakıt kullanımının azaltılması, ayrı bir alternatif çözüm önerisi olarak aktarıldı. Sanayi bölgelerinin yerleşim alanları içinde kalmasına neden olabilecek imar faaliyetlerine son verilmesinin kırmız çizgi olarak vurgulandığı projede, ayrıca Torbalı’nın son 10 yıllık sıcaklık verileri ve yağış verileri ayrıntılarıyla incelendi. Yapılan araştırmalarda şehirleşmede ve beraberinde getirdiği betonlaşma gelişiminin kentsel ısı adası denilen bir tehlikeyi oluşturduğunu da ortaya çıkardı. Murat CAN