Tezekten enerji üretmeye basladi
Egerci Köyü’nden Selma-Ibrahim Dayar çifti, Ege Universitesi’nin destegi ile tezekten biyogaz üretmeye basladi. Biyogaz ile isinma, gaz ve elektrik ihtiyaci hayvan diskisindan karsilaniyor. TURKIYE’DE ilk kez Izmir’in 12 köyünde uygulanan proje ile kirsal kesimde enerji devrimi yasaniyor. Küçük üreticilerin de biyogaz üretebilecegi düsük maliyetli bir sistem gelistiren ve köylerde pilot tesisler kuran Ege Universitesi Günes [&hellip]
Egerci Köyü’nden Selma-Ibrahim Dayar çifti, Ege Universitesi’nin destegi ile tezekten biyogaz üretmeye basladi. Biyogaz ile isinma, gaz ve elektrik ihtiyaci hayvan diskisindan karsilaniyor.
TURKIYE’DE ilk kez Izmir’in 12 köyünde uygulanan proje ile kirsal kesimde enerji devrimi yasaniyor. Küçük üreticilerin de biyogaz üretebilecegi düsük maliyetli bir sistem gelistiren ve köylerde pilot tesisler kuran Ege Universitesi Günes Enerjisi Enstitüsü, Torbali’da en az 5 inegi olan köylünün isinma, gaz ve elektrik ihtiyacini hayvan diskisindan karsilamasini sagladi. Egerci Köyü’nden SelmaIbrahim Dayar çiftinin de dahil oldugu Kalkinma Bakanligi ve Izmir Il Özel idaresi destegiyle yürütülen “Kirsal Kesim Biyogaz Teknolojilerinin Gelistirilmesi ve Yayginlastirilmasi Projesi” amacina ulasti.
“KOMSULAR DALGA GEÇTI”
INSAAT teknikerliginden emekli olduktan sonra köyüne dönerek hayvanciliga basladigini, halen 12 bas hayvanla süt üreterek yerel bir isletmeye sattigini anlatan Dayar, 2007 yilinda Ege Universitesi Günes Enerjisi Enstitüsü’nden gelen bir arastirma görevlisinin kendisine projeden bahsettigini ve söylediklerini mantikli bulunca projeye tereddütsüz dahil olmaya karar verdigini söyledi. Komsularinin ilk yillarda biyogaz projesine inanmadigini ve projeye alayci yaklasanlar oldugunu anlatan Dayar, sistemin getirdigi fayda görüldükten sonra herkesin kendi bahçesine de bu sistemi kurmak istedigini, hatta kendi tesisinden boruyla hat çekerek gaz almak isteyenlerin dahi çiktigini anlatti.
KLIMA DA TEZEKLE ÇALISACAK
GEÇMISTE isinma ve sicak su ihtiyaçlarini odun ve kömürle çalisan sistemle sagladiklarini ve günlerinin önemli bölümünü yakacak hazirlamakla geçirdiklerini ifade eden Dayar, söyle konustu: “Evimizin tüm isinma ve pisirme ihtiyaci biyogazla karsilaniyor. Yaz aylarinda isinma ihtiyacinin azalmasiyla elektrik üretimine agirlik veriyoruz. Yaz aylarinda klimalarimiz bu enerjiyle çalisacak. TEDAS’la sözlesme asamasindayiz.”
Inek diskisindan biyogaz ürettiler KÖYLUDEN “DOGAL” ENERJI
TURKIYE’DE ilk kez Izmir’in 12 köyünde uygulanan proje ile kirsal kesimde enerji devrimi yasaniyor. Küçük üreticilerin de biyogaz üretebilecegi düsük maliyetli bir sistem gelistiren ve köylerde pilot tesisler kuran Ege Universitesi Günes Enerjisi Enstitüsü, Torbali’da en az 5 inegi olan köylünün isinma, gaz ve elektrik ihtiyacini hayvan diskisindan karsilamasini sagladi. Egerci Köyü’nden SelmaIbrahim Dayar çiftinin de dahil oldugu Kalkinma Bakanligi ve Izmir Il Özel idaresi destegiyle yürütülen “Kirsal Kesim Biyogaz Teknolojilerinin Gelistirilmesi ve Yayginlastirilmasi Projesi” amacina ulasti.
GUNDE 600 KG DISKI
GEÇMISTE isinma ve sicak su ihtiyaçlarini odun ve kömürle çalisan sistemle sagladiklarini ve günlerinin önemli bölümünü yakacak hazirlamakla geçirdiklerini ifade eden Dayar, söyle konustu: “Gübreden enerji elde edilebilecegini daha önce duymustum. Ama ortada somut bir örnegi yoktu. Bunun ancak zenginlerin isi oldugunu düsünüyordum. Hayvanlarimizdan elde ettigimiz gübre, ekili ürünleri yakmasi nedeniyle eskiden basimiza dert oluyordu. Ese dosta vererek kurtulmaya çalisiyorduk. Kurulan sistemle her gün aksam saatlerinde esimle birlikte hayvan diskilarini topluyoruz. Tartili sisteme sahip el arabasi ile günlük 600 kilogram diskiyi sistemin besleme tankina döküyoruz. Burada esit miktarda suyla karistirarak reaktöre pompaliyoruz. Fermente olan diskilardan çikan gaz, gazometre cihazina geçiyor, kirlilikten ariniyor ve depolaniyor. Buradan sonra gaz, evin kombisine, mutfaktaki ocaga veya 5,5 kw/saatlik kapasiteye sahip jeneratöre veriliyor. Evimizin tüm isinma ve pisirme ihtiyaci biyogazla karsilaniyor. Yaz aylarinda isinma ihtiyacinin azalmasiyla elektrik üretimine agirlik veriyoruz. Su anda istersek sayaçtan elektrigimizi kapatip ihtiyacimizin tamamini biyogazdan elde edebiliyoruz. Yaz aylarinda klimalarimiz da bu enerjiyle çalisacak. TEDAS ile enerji satisi konusunda sözlesme asamasindayiz. Bu sürecin tamamlanmasiyla üretip sisteme verdigimiz elektrigin bedeli faturamizdan düsülecek.” Selma Dayar ise geçmiste her gün yakacak hazirlamak zorunda kaldiklarindan, odun kömür maliyetinin yaninda çok emek sarf ettiklerini belirterek, “Eskiden dogalgazi var diye sehirdeki evlere imrenirdik. Simdi hayvanlarimiz sayesinde bizim de dogalgazimiz oldu. Biyogaz tesisi özellikle kadinlarin yükünü önemli ölçüde hafifletiyor. Ustelik gaza ve elektrige para vermiyoruz” seklinde konusarak sözlerini tamamladi.
SISTEM, DISKIYLA BESLENIYOR
GUNES Enerjisi Enstitüsü’nde farkli alanlardan mühendislerin olusturdugu Biyokütle Enerjisi Arastirma Grubu’nda görev yapan Arastirma Görevlisi Özben Ersöz, Türkiye’de 1957 yilinda baslatilan biyogaz gelistirme projelerinin özgün bir sistem ortaya konulamamasi nedeniyle gelistirilemedigini, son yillarda ise ithal teknolojiler kullanilarak tamamen elektrik üretimi amaçli 500 metreküp ve üzeri kapasiteye sahip büyük biyogaz tesislerinin kurulmaya baslandigina dikkati çekti. Köylünün, sistemi sadece diskiyla besledigini ve kontrol panosunda gazi nerede kullanacagina karar verdigini söyleyen Ersöz, su bilgileri verdi: “Biyogaz tesislerine büyük yatirimcinin ilgisi giderek artiyor. Ancak enerjide gerçek bir dönüsümün saglanmasi için köylünün de bu ise inanmasi gerekiyordu. Sistemi kirsal kesimde yasayan vatandaslarin bilinçlenmesi için baslattik. Simdiden çok yogun bir ilgi görüyoruz. 5 metreküplük bir tesisin maliyeti yaklasik 13 bin lira, 25 metreküplük ise kullanim amacina göre 35 ile 50 bin lira arasinda degisiyor. Halihazirda kalkinma ajanslarinin ve ilgili bakanliklarin sundugu tesvikler var. Sistem 23 yillik sürede kendisini amorti ediyor. Projenin bundan sonraki hedefi ise biyogaz tesislerini bir merkez altinda yayginlastirarak hibe destek programlarinin açilmasini saglamaktir. Sistemi Türkiye’nin her yerine kurabiliriz. Sistemin yayginlasmasi enerji açiginin kapatilmasina büyük katki saglayacak. Biz bu projeyle 12 köyde bu isin olabilecegini gösterdik. Sistem Egerci Köyü’nde oldukça basariya ulasti. Türkiye’de bir ilke imza attigimiz için mutluyuz. Bundan sonraki hedeflerimiz için çalisacagiz” seklinde konustu.
