Türkiye’nin salcasi Torbali ovasindan

Ovanin krali domates, fabrikalar araciligiyla Türkiye’nin salçasi oluyor. Kapilarini gazetemize açan Tat Konserve, günlük olarak isledigi 3 bin ton domatesi salça olarak iç piyasaya satiyor

TORBALI ovasinin en çok ekilen ürünü domateste hasat bütün hiziyla devam ediyor. Sofralik domateslerin toplanmasiyla birlikte fabrikalarda da hareketlilik yasanmaya basladi. Domates alimlarinin yapildigi fabrikalarda islenen domatesler salçalik olarak marketler araciligiyla bütün Türkiye’de satisa sunuluyor. Türkiye’nin en büyük salça üretim fabrikasina sahip olan Tat Konserve A.S. Torbali Isletmesi kapilarini gazetemize açti. 5 yildir ovadan domates alimi gerçeklestiren dev kurulus, 2 aylik dönemde çiftçisine kamyoncusuna ve isçisine 35 milyon lira kazandiriyor.

3 KILO DOMATESIN BIR KILOSUNU TAT ALIYOR

40 bin dekarlik alanda üretimi gerçeklestirilen ‘Kirmizi Altin’ domates, çiftçinin degismez ürünü oldu. Fabrika açtiran ürün olarak da bilinen domatesin hasat edilmesiyle, fabrikalarda domates alimlarina basladi. Torbali’nin en çok domates alimi gerçeklestiren fabrikasi olma özelligine sahip Tat Konserve, 18 Temmuz’dan bu yana ovanin domatesini aliyor. Domatesin kilosunu 19 kurustan alan Tat Konserve ovanin hakimi konumunda. Torbali’da yetistirilen her 100 kilo domatesin 30 kilosunu Tat Konserve aliyor. Isledigi domatesin yüzde 90’ini Torbali’dan alan isletme, personelini de ilçeden seçiyor.

OVAYA PARA DAGITIYOR

KONTRATLI veya açiktan domates alimi gerçeklestiren Tat Konserve, geçen yil 80 bin ton domates islerken bu rakami 110 bin tona çikarmayi hedefliyor. 2 ayda, çiftçiye, kamyoncusuna, isçisine 35 milyon liraya yakin bir para kazandiran Tat Konserve’nin Bölge Sorumlusu Vahap Damar: “Torbali’da üretilen domates kalite ve verim açisindan Türkiye’nin en iyi ilk üç domatesinden biri. Fabrikamizda 3,5 saatte islenen domates salça olduktan sonra Türkiye genelinde satisa çikartiliyor. Iklim kosullari domates tarimina oldukça uygun” diye konustu.

Tarladan toplanan domates 3,5 SAATTE SALÇA OLUYOR

DOMATES ekimi, topragin asitlenmesi nedeniyle yillar yili ayni arazilerde yapilamiyor. Uretimlerini agirlikli olarak Güney Marmara’da yapan Tat, Tukas, Deneks, Dogus gibi salça fabrikalari, bu nedenle kisa süre öncesine kadar Torbali’ya kaydi. Torbali’ya ilk tasinan, Koç Grubu bünyesindeki Tat Konserve Sanayi A.S. oldu. Yaklasik bes milyon dolarlik yatirimla olusturulan, günde üç milyon isleme kapasitesine sahip tesis, 2007’den bu yana faaliyette.

FABRIKA AÇTIRAN DOMATES

TARIMA dayali sanayinin günden güne arttigi Torbali’da, 40 bin dekarlik alanda 250 bin ton domates yetistiriliyor. Torbalililar, ürünlerini salçalik, kurutmalik ve sofralik olarak degerlendiriyor. Ilçede domatesi endüstriyel anlamda isleyen firmalarin basinda gelen Tat’in bölge ile tanismasi 1997 yilina dayaniyor. 1997 yilindan itibaren Torbali’nin domatesini Karacabey’deki tesislerine gönderen Tat, 2007 yilinda ilçede 5 milyon dolarlik yatirimla, Türkiye’nin en büyük salça üretim tesisini kurdu. Salça üretimi yapan Torbali Tat, ürünlerini ilçedeki çiftçilerin yani sira Bayindir, Tire, Ödemis gibi civar ilçelerdeki üreticilerden de tedarik ediyor. Fabrika yöneticileri Torbali ovasindaki verimden memnun. Ovada hasat geçtigimiz haftalarda basladi.

GUNDE 3 BIN TON DOMATES ISLENIYOR

18 Temmuz’da baslayan domates alimi Eylül ayinin ilk haftasina kadar devam edecek. Günlük 2 bin 800 ila 3 bin ton domates isleme kapasitesine sahip Tat, geçtigimiz yil tam 80 bin ton domates alimi yapti. Fabrikanin bu yilki hedefi ise 110 bin ton. Sanayi tipi domates alimi yapan Tat Torbali, kontratli veya açiktan aldigi domatesler pesin fiyatina satin aliniyor. Pesin alim yapan tek sirket olma özelligine sahip Tat Torbali, geçtigimiz yil 17,5 kurustan aldigi domatesi bu yil 19 kurustan aliyor. 150 çiftçiyle kontratli ve bir o kadariyla da açik olarak çalisan Tat, ovada en çok domates isleyen fabrika konumunda. Fabrika sektöründe yükseliyor.

BRIX SISTEMI ILE DOMATES ALIMI

TAT Torbali, bütün dünyada kullanilan brix sistemini Türkiye’de kullanan ilk kurulus. 3 yil önce Torbali’da hayata geçirilen sistem, simdilerde birçok fabrika tarafindan kullaniliyor. Brix, domatesin içerisinde bulunan kati madde miktarini gösteren degerdir. Brix, Tüketici açisindan kuru madde salçanin yaklasik kaç kg domates kullanilacagini gösterir. Bu sayede, brix sisteminden geçen bir kamyon dolusu domatesten ortalama ne kadar salça çikacagi belirleniyor. Bu sayede, daha az domatesten daha çok domates elde eden daha iyi ücret aliyor. Çiftçiler arasinda da, kaliteli domatesi yetistirilmesi saglaniyor.

NE KADAR SUREDE SALÇA ÇIKIYOR?

DOMATESIN salça olma serüveni ise oldukça kisa sürüyor. Sabah saatlerinde tarim isçileri tarafindan büyük bir zahmetle toplanan sanayi tipi domatesler, kamyonlara yükleniyor. Tonlarca agirliktaki domatesler, kamyonlarla fabrikaya getiriliyor. Önce tartilan kamyonlar, ardindan da brix sisteminden geçiyor. Daha sonra havuza alinan domatesler, temizlendikten sonra ayiklanma tankina geçiyor. Isçiler tarafindan çürükleri ayiklandiktan sonra, isleme merkezine geçiyor. Islenen domatesler, salça haline geliyor ve ambalajlaniyor. Fabrika içerisindeki bu islem sadece 3,5 saat sürüyor. Teknoloji sayesinde günler sü
ren çile kisa sürede bitiyor.