“Cumhuriyet fazilettir”
-Mustafa Kemal Atatürk-
Yükseliş döneminde Orta Avrupa’dan Balkanlara, Kuzey Afrika’dan Hicaz’a ve Kafkasya’ya dayanan sınırlarını; duraklama ve çöküş dönemlerinde Anadolu topraklarına sıkıştırmak zorunda kalan Osmanlı Devleti bu toprakları da kaybetmek üzere iken, Mustafa Kemal Paşa önderliğinde verilen Kurtuluş Mücadelesi sonunda kurulan Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin, Atatürk ilkeleri esasına göre oluşturulan ve “halkın iradesi” (Milli İrade) temeline dayanan yönetim biçiminin adıdır CUMHURİYET. Cumhuriyet sayesindedir ki; halk ÜMMET olmaktan çıkmış, ULUS (millet) niteliğine kavuşmuştur. İnsanımız “TEBAA” ya da “KUL” olmaktan kurtulmuş ve kişi hak ve özgürlükleriyle birlikte “VATANDAŞ” kimliğini de eline almıştır. Sırası gelmişken hatırlayalım “ATATÜRK İLKELERİ”ni: CUMHURİYETÇİLİK/MİLLİYETÇİLİK/HALKÇILIK/LAİKLİK/DEVLETÇİLİK/İNKILAPÇILIK (Devrimcilik). Burada bunların hepsini açıklamaya sayfalar yetmez, ancak şurası bir gerçektir ki; bu temel ilkelerden taviz (ödün) verildiğinde ya da ilke esasları savsaklanıp göz ardı edildiğinde sorunlar yakamızı bırakmamıştır. En yakın acı örneği; devlet yönetiminde LAİKLİK ilkesini benimsemek yerine, “dinî cemaat” adı altında örgütlenen gruplara devletçe “her istediklerinin verilmesi” halinde başımıza gelen 15 Temmuz 2016 darbe girişimidir. Bence, içinde bulunduğumuz ekonomik açmazların bir nedeni de DEVLETÇİLİK ilkesindeki “karma ekonomik sistem” vurgulamasından uzaklaşılması ve büyük girişimler için özellikle dikkat çekilen “devlet-özel sektör” görev dağılımındaki dengelerin yeterince gözetilmemesidir. Günümüzde sistem içinde bazı sıkıntılar yaşanıyor olsa da, ATATÜRK’ün bizlere emaneti olan CUMHURİYET’in dimdik ayakta durduğunu ve sonsuza kadar yaşayacağını (“ilelebet payidar kalacaktır”) bilmek umut ve mutluluk veriyor. Yazımın bundan sonraki bölümünü ATATÜRK’ün “CUMHURİYET” hakkında söyledikleriyle sonlandıracağım. CUMHURİYET BAYRAMIMIZ KUTLU OLSUN. Saygılarımla.
ATATÜRK DİYOR Kİ;
“Cumhuriyet idaresi, faziletli ve namuslu insanlar yetiştirir.”
“Hiçbir zaman hatırınızdan çıkmasın ki; Cumhuriyet sizden, fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür nesiller ister.”
“Türk Milleti’nin karakter ve âdetlerine en uygun olan idare, Cumhuriyet idaresidir.”
“Barış, milletleri refah ve saadete eriştiren en iyi yoldur.”
“Laiklik asla dinsizlik olmadığı gibi; sahte dindarlık ve büyücülükle mücadele kapısı açtığı için, gerçek dindarlığın imkânını temin etmiştir.”
“Eğer bir gün benim sözlerim bilimle ters düşerse, bilimi seçin.”
“Bizim; akıl, mantık, zekâ ile hareket etmek en belirgin özelliğimizdir.”
“Cumhuriyet, fikir serbestliği taraftarıdır. Samimi ve meşru olmak şartıyla her fikre hürmet ederiz.”
“Cumhuriyet, etnik kökeni ne olursa olsun, tüm yurttaşlarını Türk Ulusu çatı kimliğinde birleştirmiştir.”
“Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türk halkına Türk milleti denir.”
“Efendiler, yarın CUMHURİYET’ i ilan edeceğiz.” -28 Ekim 1923-