Uzun yıllardır süren dayıbaşı geleneğinden bahsetmek isterim…
Çevre de Dayıbaşı vs. Çavuş olarak tanınan ve işveren ile işçiler adına kararlar alıp anlaşan kişidir.
Mesela bir tarla da mahsulü olan çiftçi dayıbaşı ile anlaşır ziraat odasının belirlediği yövmiyeden anlaşan çiftçi işçiye şuan ki güncel ücretten veriyor ise kadınlar da 110 TL erkekler de ise 125 TL alması gerekmektedir.
Güzel ülkem de her hizmetin bedeli olduğu gibi DAYIBAŞI hizmetinin de bedeli kişi başına düşen ücretlerden 10 TL keserek kendi cebine indirmektir. Türkiye şartların da geçimini sağlamak isteyen bir kadının 9 saat çalıştırılması hatta öğle yemeğini kendisinin temin etmesi sosyal güvencesi ve güvenliği olmayan işler de çalıştırıldıktan sonrasın da cebine sadece 100 TL giriyor olması güzel ülkemin acı ama gerçekleri arasında yer almaktadır.
Torbalı ve çevresin de birçok dayıbaşı var. Subaşı da nam salmış Safiye Çavuş Pamukyazı da Songül Çavuş gibi çavuş adı altın da çalıştırılan birçok işçi var.
Dayıbaşının en az 30 işçisi var ise bundan kazancı 300 TL kendi yövmiyesi ile birlikte 425 TL günlük kazancı aylık kazancı ise sadece 12 bin 750 TL’ye tekabül etmektedir. Vergisiz sualsiz cebe indirilen en az miktardır.
Lafa gelince haktan hukuktan bahsederler ya hani ama bu kölelik sistemine karşı yıllarca çözüm üretilememiştir. Modern kölelik adı altın da işçilerin emekleri zamanları katledilmektedir. İşçilerin hakları var olsa da bu tarz sistemlerin kanunsuz kayıtsız yapılması sonucun da birçok işçi hak sahibi olamamaktadır. Cem Karaca’nın dediği gibi işçisin sen işçi kal!
İŞKUR da tarım aracısının yapması gerekenlerden bahsediliyor ama sadece rivayet olarak kaldığı aşikar
TARIM ARACISI; Tarımda iş ve işçi bulma aracılığı, esas itibarıyla Türkiye İş Kurumu’nca yapılır.
GENEL ESASLAR
*Kurumdan izin alınmadan tarımsal işlerde iş ve işçi bulma aracılığı yapılamaz.
*Aracıların işçilerden ücret almaları yasaktır. Ücret yalnızca işverenden alınır.
*Aracılık belgeleri üç yıl süre ile geçerlidir. Bu süre sonunda aracılığı sürdürmek isteyenlerin belgeleri izin yenileme masraf karşılığının yatırılması ve uygun görülmesi halinde üçer yıllık olarak Kurum tarafından yenilenir.
*Kurumca her aracı için bir Aracı Sicili düzenlenir.
*Aracılık, yalnız aracılık belgesi almış olanlarca yapılır; başkasına devredilemez, vekâlet yoluyla yürütülemez.
*Aracılar, yaptıkları çalışmalara ilişkin olarak yılda bir kez Kuruma rapor vermek zorundadır.
Kurallara uyan var mıdır?
Var ise bize de zevk ile haberini yapmak düşer…
