Kahvaltı; gün boyu yüksek performansta çalışmak, işte veya derste uzun süreli konsantrasyon sağlamak, yorgunluktan ve dikkat eksikliğinden kurtulmak, en önemlisi de sağlıklı ve formda kalabilmek için asla atlanmaması gereken bir öğündür.
Vücut beslenmeye en çok sabah ihtiyaç duyar. Yaklaşık 8-10 saat süren bir açlık sonrası vücudun ihtiyacı olan besin öğeleri ilk olarak kahvaltı ile karşılanır. Bu öğün gece boyunca daha yavaş olan metabolizma hızını yüzde 20-30 oranında arttırır. Vücudu uyandırmak ve güne daha mutlu başlamak için kahvaltı şart!
Gün içerisinde porsiyon kontrolü yapabilmeyi sağlar. Kahvaltı yaptığınızda bir sonraki öğünü daha tok karşılarsınız ve bu durum kontrolsüz beslenmenizi önleyerek daha az ve yavaş yemenize yardımcı olur. Kahvaltı yapılmadığında vücut savunma mekanizması, daha sonraki öğünlerde alınan yiyecekleri depolayarak yağa dönüştürür. Bu nedenle kahvaltı çok geç saatlere bırakılmamadır. Yapılan çalışmalarda da kahvaltı yapmayan veya kahvaltıda yanlış besinleri tercih eden bireylerin daha fazla obez oldukları görülmüştür.
Kahvaltı gün içinde yapacağımız fiziksel ve zihinsel aktivitelerimiz için ilk yakıtıdır. Vücudumuz yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebilmek için enerjiye ihtiyaç duyar. Bu ihtiyaç gün içerisinde tükettiğimiz besinlerden karşılanır. Kahvaltı yapmadığımızda ise kan şekeri düşük seyredeceği için beynimize yeterli enerji ulaşamaz ve vücudumuzun birçok işlevi olumsuz etkilenir. Bu nedenle kahvaltı yapmayan bireylerde huzursuzluk, konsantrasyon bozukluğu, sinirlilik, çarpıntı, halsizlik ve yorgunluk görülebilir.
Okul hayatında başarıyı sağlar; Kahvaltı yapan çocuklardaki başarı oranı yapmayanlara göre yüzde 15-20 oranında yüksek bulunmuştur. Kahvaltı yapan çocuklarda derse odaklanma problemi çok daha az görülmektedir. Bu nedenle okul çağındaki çocuklarda kahvaltı yapmak oldukça önemlidir.
Ayrıca çocuklarda büyümeyi desteklemek için yeterli ve dengeli beslenme şarttır. Protein, yağ, karbonhidrat, vitamin, mineral gibi besin öğelerinin yeterli miktarda ve doğru besinlerden alınmaması çeşitli sağlık problemlerine yol açar. Bu nedenle çocuklar küçük yaştan itibaren sağlıklı beslenme konusunda eğitilmeli, sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırılmalıdır. Çocuklara düzenli kahvaltı alışkanlığı kazandırmanın en etkili yolu ise ebeveynlerin de onlarla birlikte düzenli olarak kahvaltı yapmalarıdır.
İYİ BİR KAHVALTI NASIL OLMALIDIR?
İyi bir kahvaltı, gerekli protein, karbonhidrat, yağ, lif, vitamin ve mineraller gibi vücut için gerekli besin öğelerini bir arada bulunmalıdır. Kalsiyum, demir, çinko, C ve B vitaminlerinden zengin olmalıdır.
Yumurta, süt, peynir gibi proteinden zengin besinler mutlaka kahvaltıda bulunmalıdır. Kahvaltıdaki en önemli demir kaynağı olan yumurtadaki demirin, vücudumuzda emilimini arttırmak için ise kahvaltı sofranızda C vitamininden zengin olan taze sıkılmış portakal suyu, yeşil biber, limon ve yeşillikleri bulundurmalısınız. Kavatlıda içilen siyah çayın içerisindeki tanen maddesi ise demirin emilimini zorlaştırır. Bu nedenle öğünle beraber çay içilecekse açık ve limonlu olmalıdır. Siyah çay yerine ıhlamur veya C vitamininden zengin olan kuşburnu tercih edilebilir.
Kahvaltıda beyaz ekmek yerine lif oranı yüksek tam buğday, kepekli, çavdar ve yulaflı ekmekler tüketilmelidir. Lifli gıdalar sindirim sistemimizin daha sağlıklı çalışmasını sağlar.
Günlük vitamin ve mineral ihtiyacının karşılanması için kahvaltıda mevsim yeşillikleri, domates, yeşil biber, salatalık ve taze meyve suları tüketilebilir. Aynı zamanda bu besinlerin içeriğindeki posa; uzun süre tok hissetmenizi sağlayacaktır.
Kahvaltı en önemli öğündür dedik ama maalesef en çok ihmal edilen öğün de kahvaltıdır. Kimileri vakit olmamasından yakınır, kimileri de sabah aç olmadıklarından. Öncelikle tüm mazeretleri bırakıp çözüm bulunmalıdır.
Eğer bir önceki gün akşam yemeğini geç yediyseniz ve gece yatarken de atıştırdıysanız sabah daha tok uyanırsınız. Bunu bahane ederek kahvaltı yapmadığınızda akşama doğru kan şekeriniz düşer ve gece boyu daha fazla yersiniz. Bu durumda sabah yine tok uyanır ve gece aynı kısır döngüye girersiniz.
Zamanım yok diyenlerdenseniz o kadar da gözünüzde büyütmeyin derim! Kahvaltıyı hazırlamanız 10 dakikanızı bile almayacaktır. Bu kadarına bile vaktiniz yoksa akşamdan bir tost hazırlayıp, sabah evden çıkarken yanınıza almanız daha pratik olacaktır.
Güzel bir kahvaltıyla başlayan sağlıklı günler dilerim.
