İmam Gazali ünlü eseri İhyauUlumid Dinde dilin 20 afetini anlatır. Onlardan bazıları şunlardır:
a)Boş söz söylemek, batıla dalmak,
b)Tartışma ve cidal yapmak,
c)Fuhuş ve çirkin söz söylemek,
d)Alay etmek,
e)Sır tutmamak,
f)Sık sık yemin etmek
g)Yalan söylemek, gıybet ve dedikodu yapmak,
ğ)Söz taşımak, laf getirip götürmek,
h)İki yüzlü olmak,
ı)Riya ve gösteriş için konuşmak samimi olmamak
bütün bu afetlerden kurtulmanın yolu ise, diline sahip olup susmayı tercih etmektir. Der.
Susmanın Fazileti:
Bu konuda Rabbimiz söyle buyuruyor: “hakkında bilgin bulunmayan şeyin peşine düşme çünkü kulak, göz ve gönül, bunların hepsi ondan sorumludur.” İsra 36
Diğer bir ayette de: “İnsan hiçbir söz söylemez ki yanında gözetleyen yazmaya hazır bir melek bulunmasın.” Kaf suresi ayet: 18
Efendimiz (SAS) de bu konuda şöyle buyuruyor: “Susmak hikmettir (İlmin başıdır) ama bunu yapan çok az kimse vardır.” Yine buyurdular: “Kim Allah’a ve ahrete gününe inanıyorsa ya hayır (iyilik) konuşsun veya sussun.”
Abdullah bin Süfyan (RA) diyor ki Babam Ebu Süfyan Resul-ı Ekreme:
“İslamiyet hakkında bana öyle bir şey söyle ki artık başkasında sormaya ihtiyacım kalmasın. Resul-ı Ekrem (SA): “Allaha inandım de ve sonra istikamet (doğruluk) üzere ol” dedi. En çok hangi organımı koruyayım (sakındırayım)? R. Ekrem: eli ile dilini göstererek “Buna sahip ol” buyurdu.
Ukbe bin amir diyor ki Resul-ı Ekreme (SA) Kurtuluş nedir? R. Ekrem: “Dilini tut evinde otur ve hatalarına ağla.”
Resul-ı Ekreme sordular insanları Cehenneme sürükleyen nedir? R. Ekrem (SA): “Ağız ve ferc olmak üzere iki boşluktur.” Buyurdu.
Allah Resulü (SA) Adem oğlu sabaha çıktığı zaman bütün organları dile derki: “Bizim hakkımızda Allahtan kork. Çünkü sen doğru söyler, doğru yolda olursan hepimiz doğrulur ve selamette oluruz. Şayet sen eğilir, sağa sola kayarsan hepimizde eğiliriz.” “İnsanlar üç kısımdır. Bir kısmı karda, bir kısmı selametle bir kısmı felakettedir. Karda olanlar Allah’ı çokça zikir edenlerdir. Selamette olanlar diline sahip olanlardır. Helake gidenler boş konuşan ve batıla dalanlardır.” Yine buyurdular. “Çok konuşanın dil sürçmeleri çok olur. Yanlış konuşanın günahı çoğalır. Günahı çok olana da cehennem ateşi yaraşır.”
Peki hiç mi konuşmayacağız? Hayır konuşacağız ama gerektiği kadar. Lüzumsuz ve gereksiz konuşmayacağız. Nitekim Resul-ı Ekrem (SA): “Kişinin iyi bir Müslüman oluşunun göstergesi kendisini ilgilendirmeyen konulara girmemesidir.” Buyuruyor. Bu nedenledir ki Hz. Ebu Bekir ağzına küçük bir çakıl taşı koyardır. İllaki konuşması gerekiyorsa taşı ağzından çıkarır konuşur ve boş konuşmamak için taşı tekrar ağzına koyardı. İbni Mesut hazretleri şöyle der: “Allah’a yemin ederim ki dilden daha çok uzun zaman hapsetmeye (tutmaya) başka bir şey (organ) yoktur.”
Hasan Basri hazretleri diyor ki Muaviyenin yanında herkes konuşuyordu: Ahmet bin Kays suskundu: Muaviye: “Niye konuşmuyorsun?” deyince Ahmet:” Yalan söylersem Allahtan doğru söylersem senden korktuğum için” diye cevap verdiler.
Cenabı Hak cümlemizi hakkı hak bilip hakka tabi olanlardan batılı da batıl bilip ondan uzak olanlardan eylesin. Amin
