Çırak ustasının dediğini yapıp şişeyi kırınca şişelerin ikisi birden kaybolmuş. İnsan arzu ve öfkelerinin, menfaatlerinin esiri olunca şaşı olur. Dolayısıyla “Hepimiz her konuda olmasa da biraz şaşı sayılırız.” Diye düşünüyorum.
Menfaatlerine, şehvetlerine, hırslarına esir olan insanlar, üzerini toz bağlamış bir aynada kendine çeki düzen vermeye çalışanlar gibidir. Ayna temiz olmalıdır ki, insan kendini net olarak görebilsin.
Mevlana diyor ki, “Öfke ve şehvet (Arzu ve istekler) insanı şaşı yapar, ruhu doğruluktan ayırır. Kin duygusu gelince hünerler görünmez olur. Gönülden göze yüz perde iner. Eğri bakan kişinin gözü daima aykırı ve eğri görür.”
SU AYNI SU AMA
İnsanların görüş ve düşünceleri, ellerindeki imkâna, bulundukları makama göredir. Mavi bir bardakta ki su, mavi, kırmızı bardaktaki su da kımızı görünür. Beyaz cam bardaktaki su ise suyun asıl kendi rengine en yakın olan renktir.
Hiç şüphesiz renkli bardaklardaki sular gibi, düşüncelerimizi, görüş ve fikirlerimizi en fazla etkileyen şey duygularımız ve menfaatlerimizdir. Leyla’nın çok çirkin olduğunu, onun için yanıp yakılmaya gerek olmadığını söyleyen birisine Mecnun şöyle der “Gel de (Leyla’ya) benim gözümle bir bak.”
Rahmetli Akif: Güvenme insanların samimiyetine, menfaatleri için gelirler vecde. Vaad etmeseydi Allah cenneti, O’na bile etmezlerdi secde.” Derken menfaatlerin insan hayatında, davranış ve yaşantısında ne kadar tesirli olduğunu vurgulamaya çalışır.
İnsanların duyguları, tıpkı fiziki görünüşleri gibi çok farklıdır. Hatta dünyada duyguları bir başkasıyla örtüşen insan yok gibidir. Bu Rabbimizin oldukça düşündürücü bir hikmetidir. Ama her insanın iki gözü, bir ağzı, iki ayağı gibi ortak paydası olan bir de menfaatine düşkünlüğü vardır.
MENFAAT ORTAK PAYDAMIZ
Sahip olduğumuz bu ortak paydalarımızı kullanma konusunda hür irademizi kullanmakta serbest olduğumuzu hatırlatmaya gerek var mı? Bilmiyorum.
Demem o ki, dünya hayatımızı mutlu olarak geçirmek için bütün konuşma ve davranışlarımızda, biraz şaşı olduğumuzu, görüş ve davranışlarımızda yanılabileceğimizi unutmamak gerekir.
Bu hususta sonsuz olan ahiret hayatımız için de tüm davranışlarımızı, konuşmalarımızı ölçüp biçerken menfaatlerimizin esiri olmanın bizleri ne büyük tehlikelerle karşılaştıracağını hatta bütün bütün her şeyimizi kaybettireceğini unutmamak gerekir.
Bu gün içinde bulunduğumuz konum menfaatlerimize oldukça uygun olabilir. Ama bu bizi yanlış olanı savunmaya yöneltmemeli. Malımıza, zenginliğimize esir etmemeli. Çünkü yarının bizler için ne getireceğini Allah’tan başkası bilemez. Ve yarının tek sorgulayıcısı Allah’dır.
Menfaat, makam, mevki ve zenginliğin de Rabbimizin bizi denemek için vermiş olduğu fırsatlar olduğunu asla ve asla unutmamak gerekir. Rabbim doğruları ve güzeli görebilme uğrunda şişeyi kırabilmeyi, kibir ve gururdan uzak kalabilmeyi cümlemize nasibeylesin. Hayırlı cumalar.
